همانطور که در تکنیک تقویت حافظه گفتیم 3 عامل در ثبت اندیشه ها و واقعیتها و داده ها دخالت دارد که عبارتند از:1-تأثر
2-تداعی
3-تکرار
بنابراین باید این عوامل را به فعالیت واداشت. اگر به یکی از عامل ها اهمیت ندهید، این امر، الزاماً مانع به خاطر سپردن شما نمی شود. اما هنگامی که مایلید مطالبی را به خاطر بسپارید، لازم است که از این فرآیند پیروی کنید.
این مطلب را می توان چنین توضیح داد که مثلاً اگر نام شخصی را که در مجلسی او را ملاقات کرده اید، می خواهید به خاطر بسپارید و موفق نمی شوید و نام شخص دیگر حاضر در همان جلسه را به خاطر می آورید به علت آن است که شما به آن شخص اولاً توجه کافی داشته اید(تأثر)، ثانیاً شما در فکر خود(آگاهانه یا ناآگاهانه)، تداعی هایی مربوط به این شخص برقرار کرده اید، و نام او چندین بار ذکر شده است، ثالثاً نام او چندین بار تمرین و تکرار شده است(یا شما آن را در ذهن خود تکرار و تمرین کرده اید).
در مورد اول شاید شما دقت کافی نکرده اید در نتیجه تأثر غیرکافی بوده است یا هیچ گونه تداعی معانی به عمل نیاورده و یا نام او را نشنیده اید و تکرار نیز نکرده اید.
شرایط ثبت مختلف، با شدت های مختلف یادآوری مطابقت دارد.
چگونه تأثرات را خوب ثبت کنیم:
طرز عمل برای اینکه خاطره ها خوب تثبیت شوند به قرار زیر است:
الف- قصد و نیت داشته باشید.
نخستین شرط خوب ثبت شدن تأثرات، قصد و نیت است. برای این امر باید علاقه ای وافر به شخص یا مفاهیم ذهنی که می خواهیم به خاطرمان بماند، داشته باشیم. همیشه زحمت زیادی در ثابت نگهداشتن دقت خود، روی مطالبی که نسبت به آنها علاقمند نیستیم، داریم. به این دلیل است که ما نام اشخاصی را که فرصت ملاقات آنها را داشته ایم ولی واقعاً به آنها علاقه مند نبوده ایم به خاطر نمی آوریم.
همچنین ما اگر قصد و نیتی از قبل برای به یادآوردن بعضی مطالب نداشته باشیم از لحاظ آمادگی برای دقت کافی با عدم موفقیت مواجه می شویم. فروید می گوید:«قصد و نیت عاملی اساسی برای هر خاطره و برای هر فراموشی است.»
ما هر چیزی را که قصد به خاطر سپردان آن را داریم به خاطر می آوریم و آنچه را که قصد فراموش کردن آن را داشته باشیم، فراموش خواهیم کرد. به عبارت ساده تر، اصل فروید برای ما در عمل چنین تفسیر می شود: برای به خاطر سپردن هر چیزی باید آن را بطور جدی خواست.
ب- دقت داشته باشید
برای داشتن یک حافظه خوب، لازم است که بطور مناسبی دقت خود را درباره موضوعی که می خواهیم به خاطر بسپاریم، ثابت نگاه داریم و نگذاریم که چیز دیگری آن را متوجه خود کند. این عمل را تمرکز می نامند. برای این موضوع سابقاً تمرین های تمرکزی داده ایم.
یک اصل مهم: برای تثبیت بهتر تأثرات باید چگونگی متمرکز شدن و ایجاد دقت را دانست. در آینده در فرصت مناسب به چگونگی متمرکز شدن خواهیم پرداخت.
اگر شما روی قطعه ای از فلز با قلمی فولادی نشانه ای را حک می کنید، این نشانه هر اندازه که شما قلم فولادی را محکم تر روی فلز فشار دهید، ژرف تر خواهد بود. برای حافظه نیز چنین است. یک تصویر آن قدر بیشتر در حافظه می ماند که تأثر آن شدیدتر باشد. اگر ما روز هواپیمایی را که سقوط کرده است در حال سوختن ببینیم تصویر آن را هرگر فراموش نخواهیم کرد. هرگاه شخصی را ببینیم که در حال غرق شدن است و کسی نمی تواند او را نجات دهد این منظره را هیچ گاه فراموش نمی کنیم.